AgroTech AITU ғылыми-инновациялық орталығы

Заманауи технологияларды тарта отырып, экожүйелерді ауқымды қалпына келтіру кезек күттірмейтін міндет болып табылады, климаттың өзгеру процестері жеделдеді, флора мен биоәртүрліліктің жасыл өсуін қамтамасыз ету үшін жүйелі тәсілдер талап етіледі. Тұрақты және сау экожүйелер-бұл табиғи көміртегі дискілері мен сіңіргіштер, климаттың өзгеруіне бейімделу құралы. Экожүйені дамыту үшін қолданыстағы шешімдерді ғылыми-инновациялық IT шешімдермен біріктіру қажет.

Миссиясы

ҚР агроөнеркәсіптік кешенін, оның ішінде ауыл шаруашылығы, орман шаруашылығы, мал шаруашылығы үшін дамыту үшін ғылыми-инновациялық IT шешім әзірлеу. It технология негізінде шешім қабылдау, мониторинг, түгендеу жүйелерін әзірлеу. Осылайша, AgroTech ғылыми-инновациялық орталығы ақылды шешімдерді енгізуге арналған:

(i) IT шешімдерді орман және ауыл шаруашылығының тар мамандарының жинақталған білімімен интеграциялау;

(ii) деректерді ауқымды цифрландыру, экожүйені түгендеу, мониторинг және жан-жақты қалпына келтіру;

(iii) өртке қарсы қызметтердің, ТЖ қызметтерінің құлақтандыру жүйелерін дамытуға жәрдемдесу, ормандардың кесілуін бақылау, флора мен биоалуантүрліліктің дамуын мониторингтеу.

Мақсаты

Aitu және ҚазҰӨА Орман ғылыми-инновациялық институты ғалымдарының пәнаралық зерттеулерінің негізінде орман алқаптарын басқару процесіне цифрлық технологияларды енгізу бойынша ауқымды жобаларды іске асыру.

Міндеттері

– Қазақстанның әртүрлі аймақтарындағы орман экожүйелерінің экономикалық және экологиялық әлеуетін модельдеу және болжау әдістерімен бағалау бойынша ғылыми-әдістемелік тәсілді әзірлеу;

– Климаттың өзгеруі жағдайында өңірлер мен орман қорының ерекшеліктерін ескере отырып, республиканың орман шаруашылықтарын басқару жүйесін әзірлеу және оңтайландыру;

Қазақстандағы орман шаруашылықтарындағы өзекті проблемаларды анықтау (ағашы кесілген, тозған, өрт), инфрақызыл диапазонды камераларды, спутниктік, дронно-ПҰА мониторингтік құралдарды тарта отырып, ормандар мен орман шаруашылықтарының сақталуын, көбеюін және тұрақты басқарылуын қамтамасыз ететін IT жүйелерін әзірлеу.

– ғылыми негізделген IT шешімдерді, ЖҚЗ құралдарын, Нұр-сұлтан қаласының жасыл белдеуі аумағын әкімшілік-басқару және ландшафтық-орман өсіру ұйымы бойынша таңбалауды енгізу.

AgroTech орталығының бірлескен командасы

Команда нақты әлем объектілерінің жай-күйі туралы деректерді жинауға, беруге, сақтауға, өңдеуге және талдауға арналған аумақтық бөлінген телеметриялық жүйелерді құруда үлкен тәжірибеге ие: климаттық жағдайлар, табиғи және жасанды су айдындары, жасыл желектер, ирригация, фермерлік алқаптар және т. б.

Белощицкий Андрей
Агротех АЙТУ басшысы (Орталық басшысы)

т. ғ. д., профессор

Бас ғылыми қызметкер (Leading Researcher)

AITU ғылым және инновациялар жөніндегі проректоры

Tel: +7 (7172) 64-57-24
Email: a.b@astanait.edu.kz

Мамбетов Булкайр
Бас ғылыми қызметкер (Leading Researcher)

Ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор

ҚазҰАУ орман ғылыми-инновациялық институты директорының орынбасары, forest-institute.kz@mail.ru

Mambetov B.T. Doctor of Agricultural Sciences, Professor academician of ASKhN RK

Бронин Сергей Вадимович
Аға ғылыми қызметкер (Senior Researcher)

т. ғ. к., доцент

Жоба менеджері (жоба менеджері)

Email: sbronin@me.com

Жакиев Нурхат
Ғылыми қызметкер (Researcher)

PhD, Astana IT University
Nurkhat.zhakiyev@astanait.edu.kz

Жорабекова Жадра Тeузелбаевна
Аға ғылыми қызметкер (Researcher)

ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты

ҚазҰАУ орман ғылыми-инновациялық институты, zhadra.zh@mail.ru

Zhorabekova Zh.T. Candidate of Agricultural Sciences, Assoc. Professor

Вацкель Владимир Юрьевич
Ғылыми қызметкер (Researcher)

CEO of IT-LYNX LLC

Email: v.vatskel@it-lynx.com

Молдир Кулшигашова
Кіші ғылыми қызметкер (Junior Researcher)

Младший научный сотрудник (Junior Researcher) Лесного научно-инновационного института КазНАИУ m.kulshigashova@mail.ru

ІСКЕ АСЫРЫЛҒАН ЖОБАЛАР

"Инспектор" бағдарламалық-аппараттық кешені

Логистикалық міндеттерді орындау, кәсіпорындардағы отын шығындарын азайту, көмірқышқыл газының шығарылуын азайту және т. б. мақсатында көлік құралдары паркін бақылауға және басқаруға арналған.

Онлайн метеостанция

Жер шарының кез келген нүктесінен нақты уақыт режимінде жыл бойы нақты объектідегі ауа райы жағдайларын бақылауға мүмкіндік береді. Ауыл шаруашылығы жұмыстарын тиімді жоспарлауға, өсімдік ауруларының дамуына және зиянкестердің дамуына жол бермеуге көмектеседі.

Жауын-шашын, жауын-шашын және сел тасқындарын мониторингілеу және болжау жүйесі

Нақты уақыт режимінде өзендердегі судың деңгейі мен сапасын бақылауға мүмкіндік береді.

Орман кесу мониторингі жүйесі

Заңсыз орман кесу жағдайын бақылауға мүмкіндік береді.

Радиологиялық жағдайды және техниканы бақылау жүйесі

Жүйенің негізгі мақсаты радиациялық жағдай туралы деректерді жинау, жедел және ұзақ уақыт сақтау болып табылады. Өлшеу өтетін жергілікті нүкте үшін радиациялық жағдайдың уақытша графиктерін құру. Радиациялық аядан асып кету туралы сигнал беру.

Ертіс өңіріндегі ормандарды молықтырудың инновациялық тәсілдерін әзірлеу

С.Байзақовтың басшылығымен 2016-2018 жылдары орындалған жұмыс нәтижелері орман екпелерінің жоғары өмір сүруін қамтамасыз ететін орман өсірудің үш жаңа технологиясы болды. Олардың негізінде 3 инновациялық патент алынып, 1 монография жарық көрді.

Арал теңізінің құрғаған түбіндегі орман мелиорациялық қорғаныштық екпелерді зерттеу, олардың топырақ түзілу процестеріне әсері және орман-бақша алқаптарын құру жөніндегі ғылыми негіздерді әзірлеу

ҚР АШМ тапсырмасы бойынша 2015-2017 жылдары Б.Т. Мәмбетовтың басшылығымен орындалған, сексеуіл екпелерінің қорғауымен белгілі бір параметрлердің арқасында шөптің сандық және сапалық құрамы артатыны, жалпы жел эрозиясы тоқтатылып, топырақ түзілу процестері жақсаратыны дәлелденді.

Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы уақыт пен кеңістіктегі қылқан жапырақты ормандар экологиясының дендрохронологиялық талдау әдістерімен өзгеруіне Мониторинг жүргізу"

ҚР БҒМ ғылыми зерттеулерін гранттық қаржыландыру, 2015-2017 жж дендрохронологиялық зерттеулер жүргізілді, соңғы 200 жылдағы Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы климаттық өзгерістерді анықтауға мүмкіндік берді, ылғалды және құрғақ жылдарды анықтады. Жұмыс ҚХР Метеорология институтының дендрохронология зертханасымен бірлесіп жүргізілді.

Қазақстанның ірі қалаларын көгалдандыру тиімділігін әлеуметтік-экономикалық бағалау, көгалдандыру бағдарламаларының тиімділігін бағалау әдістемесін әзірлеу және оларды дамыту жөніндегі ұсынымдар

ҚР АШМ тапсырмасы бойынша орындалды, 215-2017 Ж. Ж. басшы Б. Т. Мәмбетов Қазақстанның үш ірі қаласы (Астана, Алматы, Атырау) бойынша көгалдандыру жұмыстарына талдау, сондай-ақ осы ірі қалаларды көгалдандыру тиімділігіне әлеуметтік-экономикалық бағалау жүргізілді. Мәселен, Астана қаласында Жасыл аймақ құрылғаннан кейін қаладағы жел белсенділігі 20-25%-ға азайды, қалалық жағдайда температура 1-2 градусқа көтерілді және басқа зерттелген қалалар бойынша әлеуметтік-экономикалық жағдай жақсарды.

Ылғалды сіңіретін заттар құрамдарымен және өсу биостимуляторларымен ағаш және бұта түрлерінің көшеттерін өңдеу технологияларын әзірлеу және іске асыру арқылы құрғақ шөлейт жағдайларда жердің шөлейттенуі мен тозуының алдын алу

ҚР БҒМ ғылыми зерттеулерін гранттық қаржыландыру, 2018-2020 ж. басшы Б.Т. Мәмбетов жұмыс нәтижелері бойынша шөлді жағдайларда ылғалды сіңіретін заттар мен биостимуляторларды бірге қолдану көшеттердің жерсінуін 20% – ға арттыратыны дәлелденді. Көшеттерді әртүрлі қосылыстармен өңдеу технологиясы жасалды.

АЛЫНҒАН ПАТЕНТТЕР ТІЗІМІ

  • Baizakov S.B. Innovative patent. A method of creating fire-resistant forest plantations in the belt pine forests of the Irtysh region No. 25515, 26.05.2011.
  • Baizakov S.B., Iskakov S.I., Nysanbaev E.N. Innovative patent. A method for creating mother-transit forest cultures (using the example of one layout of planting material) No. 2619904 04.2012.
  • Sarsekova D.N., Baizakov S.B., Iskakov S.I. Innovative Patent. Rotary cultivation of plantation crops of poplars for wood raw materials in the south and southeast of Kazakhstan No. 25516 September 26, 2011
  • Bektanov B.K, Bekturganova A.E., Akhmetkerimova G.E. A method for stabilizing the position of a laser beam and a device for its implementation Patent for PM 3316 2018 / 0210.2 04/02/2018
  • Bektanov B.K., Serikbaeva G.K., Zhildikbaeva A.N. Method of automatic control of movement of mechanisms Patent for PM 3315 2018 / 0209.2 04/02/2018
  • Vatskel V.Y., Anpilogov A.G. Copyright to a work. Computer program GPS system for monitoring, scheduling and control of fuel consumption "Inspector"

ҒЫЛЫМИ-ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІ ЖӘНЕ ҚҰЗЫРЕТТІЛІК ПЕН ЖЕТІЛУ ОРТАЛЫҒЫНЫҢ ҚЫЗМЕТІН ТАНЫСТЫРУ