Жоба жетекшісі: физика-математика ғылымдарының докторы, профессор Муканова Балгайша Гафуровна
Қаржыландыру көзі: ҚР ҒЖБМ ҒК
Жобаның мақсаты: Қазақстан Республикасындағы гидротехникалық құрылыстарды түгендеу және мониторингтеу үшін ГАЖ әзірлеу
Серіктестер: «RIZIM Engineering» ЖШС
Іске асыру жылдары: 2023 – 2025
Қаржыландыру көлемі: 90 295 171,05 теңге
Жобаның өзектілігі біздің елде қазіргі уақытқа дейін бар гидротехникалық құрылыстардың түгенделуі жүргізілмегендігі және олардың мониторингі жүйесінің жоқтығында жатыр. Бұл құрылыстардың басым бөлігі топырақ бөгеттері, бөгеттер және кішігірім су қоймалары болып табылады. Осы гидротехникалық құрылыстардың иелерінде қызмет көрсету персоналы және олардың жағдайын бақылауға арналған арнайы жабдық жоқ. Әсіресе су тасқыны кезінде мұндай бөгеттердің бұзылуы адам шығыны мен материалдық залалдарға әкелуі мүмкін.
Жоба қазіргі заманғы геоақпараттық технологияларға негізделген ақпаратты сақтау және өңдеудің біріккен цифрлық жүйесін әзірлеуді ұсынады. Географиялық картаға байланған, пайдаланушыға ыңғайлы интерфейсі бар интернет-қосымша әзірленуде. Нысандардың физикалық сипаттамаларының сипаттамаларын, қолжетімді басқа ақпараттарды, тексеру уақыты мен сипаты туралы деректерді, сондай-ақ анықтамалық, ұсыныстар және тарихи ақпаратты қамтитын реляциялық дерекқор құрылды. Шешім қабылдауды қолдау үшін деректердің интеллектуалды талдау модулі әзірленуде.
Дамыту технологиялары геоақпараттық қосымшаларды әзірлеудің заманауи жүйелеріне негізделген (Java, Python, JavaScript, Apache HTTP Server, ArcGIS, PostgreSQL). Жердің сапалы суреттерін алу және әртүрлі масштабтағы карталар жасау үшін дрон қолданылады.
Күтілетін нәтижелер: Жүйе гидротехникалық құрылыстарды түгендеуге мүмкіндік береді, күйі белгісіз және тексеруді қажет ететін құрылыстарды анықтайды. Талдау негізінде жүйе құрылыс иелері мен жергілікті әкімшілікке пайдалану бойынша автоматты түрде ұсыныстар жасайды.
Жоба елдегі ресурстарды басқарудың әрі қарай цифрлануына ықпал етеді. Жергілікті органдармен, төтенше жағдай қызметтерімен ынтымақтастық мүмкіндігі туып, жоба жер кадастрының деректерімен интеграцияланады.
Муканова Балгайша Гафуровна
Жоба жетекшісі, аға ғылыми қызметкер, физика-математика ғылымдарының докторы, профессор
Мирғалиқызы Толқын
PhD Доктор, аға ғылыми қызметкер
Ахметов Ермек Мауленович
аға ғылыми қызметкер
Асемов Камбар Мустафаевич
аға ғылыми қызметкер
Танырбергенова Камила Ислямовна
магистр, ғылыми қызметкер
Исламов Абулхаир Алишерулы
ғылыми қызметкер
Арынбек Бекдаулет Абубакірұлы
инженер-әзірлеуші
Асанхан Нұртілек Бекболұлы
инженер-әзірлеуші
Джунусова Мадина Жумахановна
PhD докторант, ғылыми қызметкер
Айдана Бекбулатқызы
ғылыми қызметкер